Bộ răng sữa bắt đầu mọc khi trẻ khoảng 6 tháng tuổi và tồn tại suốt thời thơ ấu của trẻ. Răng sữa có nhiều vai trò quan trọng như: tiêu hóa, phát âm, thẩm mỹ, kích thích sự phát triển của cung hàm, giữ khoảng cho răng vĩnh viễn,… Nhiều cha mẹ than phiền rằng trước đây răng sữa của con họ rất đều, đẹp, nhưng sau khi thay răng thì hàm răng vĩnh viễn lại rất xấu, chen chúc. Vậy “Răng sữa đẹp thì răng vĩnh viễn xấu” có đúng không? Neosmile sẽ cùng cha mẹ tìm câu trả lời trong bài viết dưới đây nhé!
Răng sữa là gì?
Bộ răng sữa là bộ răng đầu tiên của trẻ, bắt đầu mọc từ khi trẻ khoảng 6 tháng tuổi. Các mầm răng sữa hình thành trong giai đoạn phôi thai phát triển và sẽ mọc dần từ răng cửa đến các răng hàm và hoàn thiện khi trẻ được 2 – 3 tuổi. Khi mọc đủ, bộ răng sữa gồm 20 răng, sắp xếp lần lượt trên cung hàm từ răng cửa giữa, răng cửa bên, răng nanh, răng hàm sữa thứ nhất và răng hàm sữa thứ hai. Các răng sữa có kích thước nhỏ (trừ các răng hàm sữa có kích thước lớn đáp ứng nhu cầu ăn nhai), chiều cao thấp, màu trắng đục như sữa.
Răng sữa còn có tên khác là răng tạm thời, bởi bộ răng sữa tồn tại hoàn toàn trong miệng cho đến năm 5-6 tuổi và bắt đầu được thay thế dần bởi răng vĩnh viễn, đến 11-12 tuổi răng sữa được thay thế hoàn toàn bởi răng vĩnh viễn. Thế nhưng, bộ răng sữa lại có rất nhiều chức năng quan trọng: Tiêu hóa, phát âm, thẩm mỹ, giữ kích thước dọc của xương hàm, giữ chỗ và hướng dẫn răng mọc và kích thích sự phát triển của xương hàm.
Răng vĩnh viễn là gì?
Bộ răng vĩnh viễn là bộ răng thứ hai của trẻ. Răng vĩnh viễn mọc sau khi răng sữa rụng, hay có thể hiểu, răng vĩnh viễn sẽ mọc lên để thay thế cho những chiếc răng sữa ban đầu và tồn tại đến trong miệng suốt đời nếu không mắc bệnh lý. Nếu răng vĩnh viễn bị gãy hoặc mất do chấn thương hoặc bệnh lý thì sẽ không còn răng nào khác mọc lên thay thế. Ở mỗi trẻ, răng vĩnh viễn có thể mọc sớm hay muộn hơn so với lịch trình mọc răng chung vài tháng đến một vài năm.
Bộ răng vĩnh viễn bình thường có từ 28 đến 32 răng, gồm các răng cửa, răng nanh, răng hàm nhỏ và răng hàm lớn. Các răng vĩnh viễn mọc từ khi trẻ 6 tuổi và mọc đủ 28 răng vào khoảng 13 tuổi. Răng khôn (răng hàm lớn thứ 3) thường mọc chậm hẳn so với các răng vĩnh viễn khác, vào khoảng 17-21 tuổi. Răng này thường có hình thể và hướng mọc rất thay đổi ở những cá thể khác nhau và thường gây biến chứng dẫn đến phải nhổ bỏ. Một số người lớn không có hoặc không có đủ 4 răng khôn này.
Răng vĩnh viễn có kích thước lớn, chiều cao lớn hơn răng sữa, có phần ngà màu vàng và phủ lên bởi lớp men trong suốt. Nhìn chung răng vĩnh viễn vàng và trong hơn so với răng sữa.
“Răng sữa đẹp thì răng vĩnh viễn xấu” có đúng không?
Điều này không hoàn toàn đúng nhưng rất thường xuyên xảy ra. Nguyên nhân do bộ răng vĩnh viễn có kích thước răng cũng lớn hơn đòi hỏi xương hàm phải dài hơn và khi răng vĩnh viễn chuẩn bị mọc, khoảng cách giữa hai răng sữa phía trên mầm răng phải lớn hơn ban đầu, tức là các răng sữa phía trước khi này phải thưa, không được nằm sát nhau. Nhiều trường hợp khi trẻ sắp thay răng mà các răng sữa phía trước vẫn nằm khít với nhau, không có khe thưa. Khi này cha mẹ có thể thấy răng trẻ rất đều, đẹp nhưng thực chất là không có đủ khoảng cho răng vĩnh viễn mọc, khiến răng vĩnh viễn mọc lên sẽ lộn xộn, chen chúc.
Ngoài ra, một số trường hợp ít phổ biến hơn là răng vĩnh viễn mọc đủ chỗ, không chen chúc nhưng vẫn “xấu” do có bất thường về màu sắc răng, hình thể răng bẩm sinh hoặc mắc bệnh lý.
Hình ảnh mặt nhai trên và dưới của răng sữa.
(a) Răng hàm trên có khoảng trống. (b) Răng hàm dưới có khoảng trống.
(c) Răng hàm trên không có khoảng trống. (d) Răng hàm dưới không có khoảng trống.
Làm sao để con có hàm răng đẹp?
Để con có thể có hàm răng chắc khỏe, đều, đẹp, tránh trường hợp răng sữa đẹp nhưng răng vĩnh viễn xấu, cha mẹ cần chăm sóc cho bộ răng còn từ khi trẻ chưa ra đời đến khi trẻ mọc răng sữa, thay răng và sau khi trẻ lớn.
- Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng trong quá trình mẹ mang thai để con có đủ dinh dưỡng, khoáng chất để hình thành mầm răng khoẻ mạnh.
- Vệ sinh răng miệng cho trẻ: từ sơ sinh đến 3 tuổi, cha mẹ về sinh răng miệng cho con hoàn toàn; từ 3-6 tuổi, cha mẹ theo sát con chải răng và chải lại cho con nếu cần thiết; từ 6 tuổi trở lên trẻ có thể chải răng độc lập nhưng cha mẹ vẫn nên quan tâm, nhắc nhở việc vệ sinh răng miệng của con.
- Giữ răng sữa của con khoẻ mạnh đến tuổi mọc: Giữ gìn vệ sinh răng miệng cho con, chữa các răng bị sâu, bệnh lý,… đảm bảo cho các răng này thực hiện đầy đủ chức năng của chúng, nhất là chức năng ăn nhai kích thích xương hàm phát triển, chức năng giữ khoảng và hướng dẫn răng vĩnh viễn mọc.
- Theo dõi quá trình thay răng của con giúp phát hiện sớm nếu có sự bất thường nào như răng vĩnh viễn đã mọc nhưng răng sữa chưa rụng (mọc lẫy), răng vĩnh viễn mọc lệch, khoảng cách hai răng cửa lớn… thì bố mẹ đều có thể kịp thời đưa bé đi nha khoa để điều trị.
- Gặp nha sĩ thường xuyên: cha mẹ nên cho trẻ đi khám nha sĩ ít nhất 6 tháng/1 lần để đảm bảo răng bé khỏe mạnh và được tư vấn về tình trạng thay răng là bình thường hay bất thường.
- Loại bỏ các thói quen xấu: hạn chế thói quen ăn đồ ngọt, đồ uống có ga, nhất là trước khi đi ngủ để tránh sâu răng. Không chống cằm, nghiến răng, mút tay, lấy lưỡi đưa răng ra phía trước, đẩy lưỡi vào răng… để tránh răng mọc lệch, hô, móm…
- Hãy tìm chuyên gia đồng hành cùng cha mẹ: khi răng trẻ gặp bất thường, cha mẹ hãy lựa chọn cơ sở nha khoa uy tín để kịp thời can thiệp, giúp tiết kiệm chi phí, thời gian điều chỉnh cho cha mẹ và trẻ, loại bỏ những lo lắng không đáng có cho cha mẹ.
Hi vọng qua bài viết này, cha mẹ đã có câu trả lời cho câu hỏi: “Răng sữa đẹp thì răng vĩnh viễn xấu” có đúng không?. Neosmile luôn sẵn sàng đồng hành cùng cha mẹ trong hành trình bảo vệ nụ cười xinh của trẻ. Neosmile là nha khoa chuyên chỉnh nha chuyên sâu cùng với đội ngũ chuyên gia về nắn chỉnh răng không ngừng học hỏi, đổi mới, ứng dụng những kĩ thuật tiên tiến hàng đầu vào điều trị nắn chỉnh răng lệch lạc. Neosmile sẵn sàng đồng hành với những ca niềng răng khó nhất để mỗi bệnh nhân chỉnh nha tại phòng khám luôn tự tin mỉm cười sau quá trình điều trị.